Agribusiness april 2022
Geen opvolging, en dan?
Steeds vaker komen we agrarisch ondernemers tegen die – om uiteen lopende redenen- geen opvolgers binnen de familie hebben om het agrarisch bedrijf voort te zetten. Sommige ondernemers beginnen tijdig met voorsorteren. Dan heb je de gelegenheid om in beeld te brengen wat de verschillende mogelijkheden zijn. Verkoop van het bedrijf aan een derde? Het bedrijf langzaam afbouwen en bijvoorbeeld alleen de grond verkopen (of verhuren)? Herontwikkeling naar aan andere invulling van het bedrijf? Een neventak ontwikkelen?
Om een goede afweging te kunnen maken, spelen met name de volgende elementen een rol:
- Sociaal/emotioneel: welke binding is er met het bedrijf en de plek, hoe belangrijk is het voor de ondernemer daar te kunnen blijven. Welke leeftijd heeft de ondernemer en ook de gezondheidssituatie kan een rol spelen. De mening van eventuele kinderen speelt vaak mee, alsmede hun wensen ten aanzien van het ouderlijk bedrijf.
- Financieel; wat levert het meeste op?
- Fiscale motieven: kan er tijdig worden voorgesorteerd en daarmee belasting worden bespaard? Maar ook andersom: als de grond al meerdere jaren wordt verhuurd, wordt het moeilijk (zo niet onmogelijk) om je nog te kunnen beroepen op de landbouwvrijstelling.
Onlangs hebben we een mooi project afgerond waarin we een melkveehouder hebben begeleid in een herontwikkelingstraject. De melkveehouder wilde zijn bedrijf beëindigen, maar hechtte veel waarde aan de mooie plek en ook zijn kinderen waren geïnteresseerd om daar te gaan wonen.
Eerst is er een waardering gemaakt aan de hand van toepassing van de Ruimte voor Ruimte regeling. Er is een taxatie gemaakt om de agrarische waarde te bepalen en daarnaast een waardebeeld gevormd van de locatie na herontwikkeling. Tevens hebben we de fiscale gevolgen samen met de accountant in beeld gebracht. De conclusie was dat de toepassing van de Ruimte voor Ruimte regeling de voorkeur had. In samenspraak met een planologisch bureau is een goede planologische invulling bedacht en de bestemmingswijziging aangevraagd. Het eindresultaat mag er zijn: alle 3 de kinderen hebben een mooie kavel voor een woning op de voormalige bedrijfslocatie en de melkveehouder blijft in de voormalige bedrijfswoning wonen.
Oriënteer je breed en zorg dat je op tijd begint met verschillende scenario’s in beeld te brengen.
