Agribusiness augustus 2022

Klimaatverandering

Een agrariër is meer dan wie ook voor zijn of haar bedrijfsresultaat afhankelijk van externe omstandigheden. Vooral water speelt hierin een belangrijke rol. De grote problemen (droogte of wateroverlast) leken vooral ver bij ons vandaan. Echter overstromingen, extreme regenval maar ook waterschaarste, kennen we nu ook in toenemende mate in Nederland.
Enerzijds denken we als individu meer in afhankelijkheid van deze zaken, dan in actief sturen, toch speelt een actief waterbeheer en meer zorg voor de bodem ook op bedrijfsniveau een steeds grotere rol. Vooral de bodem, in de vorm van ontwatering, structuur en organische stof gehalte en bodemleven is iets waar we zelf invloed op kunnen uitoefenen. Op dit gebied is er veel kennis in ontwikkeling en kan men in de praktijk veel van elkaar leren. En de eerlijkheid gebied: ook een makelaar/taxateur kan in beoordeling en adviezen hier meer aandacht aan besteden.
Daarnaast spelen er ook mondiale zaken die zijn weerslag krijgen op individuele bedrijven. We zijn gewend dat grondstoffen soms over grote afstand worden aangevoerd en ook de afzet van producten gaat voor een groot deel internationaal, met dito vervoersbewegingen. We merken dat sommige sterk internationaal georiënteerde bedrijven zich nu al bezinnen op in te schatten veranderingen, zodat zij zich op tijd kunnen voorbereiden. Denk hierbij vooral aan bloemen- en groenten-export over grote afstand, maar ook de beschikbaarheid van bijvoorbeeld meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen en grondstoffen, onder invloed van veranderende prijzen en wetgeving.

Als laatste zien we de onzekerheid over de realisatie stikstof- en natuurdoelen ook als een belangrijk aspect in uw bedrijfsomgeving. Voorlopig leidt dit vooral tot onzekerheid bij ondernemers, maar ook financiers. Er gaan op dit punt zeker dingen veranderen en wij hebben grote zorg over de thans geformuleerde uitgangspunten, maar ook over de mogelijkheden die de overheid überhaupt heeft om al deze zaken te realiseren. Uit ervaring kunnen we wel stellen dat een onzekerheid welke langere tijd duurt ontwikkelingen remt, én dat is -ook voor het stimuleren van noodzakelijke veranderingen- een slechte zaak. 
Dick Waiboer, Klaver Agrarisch Vastgoed.